Cwestiynau a holir yn fynych

C. Fedra' i fynd a'm car i mewn i'r Hafod?

A. Dylai ymwelwyr barcio yn y maes parcio ger yr eglwys ar y B4343. Mae yna ychydig o barcio ar gyfer y rhai sy'n llai abl ger Swyddfa'r Ystad: rhowch ganiad i 01974 282568 am ragor o fanylion.

C. A oes yna erddi yn yr Hafod?

A. Nag oes, ddim yn yr ystyr arferol. 'Doedd 'na ddim llawer o le i flodau a ffurfiolrwydd yn y Darluniadol..

Iet i gardd Mrs John"

Roedd gan y teulu Johnes ddau dy gwydr yn sownd wrth y ty a thair gardd wedi eu hamgylchynu gan furiau. Mae gardd y gegin (mewn perchnogaeth breifat) a'r wal berimedr, yn ogystal â rhai adeiladau diweddarach i'w gweld o hyd. Cynhaliwyd rhywfaint o waith cynnal a chadw yn y 1980au yng ngerddi Mrs Johnes a Mariamne ond does onid dim olion o'r plannu gwreiddiol i'w weld.

C. Faint o dirwedd wreiddiol Johnes sydd i'w weld?

A. Mae olion o'r rhelyw o'r llwybrau a adeiladwyd gan Johnes i'w gweld o hyd ar y ddaear, er fod rhai rhannau wedi eu dinistrio o ganlyniad i adeiladu ffyrdd diweddarach neu erydiad. Maen rhai llefydd ar hyd y llwybrau gellir gweld rhai o'r coed a blannwyd gan Johnes, gan gynnwys ffawydd ysblennydd. Cysylltir y rhan fwyaf o'r adeiladau gyda'r llwybrau ac mae'r rhain yn cynnwys pontydd gwladaidd, tai haf, ogofau, golygfannau a baddon oer.

="Ffawydden mawrgell yn tiroedd yr Hafod"

rhai wedi goroesi ac mae lleoliad y lleill yn wybyddus. Mae yna dy ia hefyd yn ogystal ag obelisg i goffau 5ed Dug Bedford.

Un o dasgau tymor hir a chymhlethach y prosiect yw adfer y tirwedd o gwmpas y rhain - coedydd deri, dolydd, ffriddoedd coediog, ffawydd anferth.

C. Pryd losgodd y ty i lawr?

"Y llysrgell

A. Mae yna gamsyniad cyffredin fod y ty wedi ei ddifrodi gan dân yn ystod yr ugeinfed ganrif. Yn hytrach bu'r unig dân gwybyddus yn ystod cyfnod Johnes -Mawrth 1807 - a dinistriodd hwnnw llawer o gynnwys a thu fewn yr adeilad, gan gynnwys y llyfrgell amhrisiadwy, gan adael plisgyn llosg. Fe'i ailadeiladwyd gan Johnes o fewn yr un muriau.

C. Pam gafodd y ty ei ddymchwel?

Cofeb Johnes

A. Erbyn y 1940au roedd y ty mewn cyflwr bregus. Bu dan berchnogaeth cyfres o fasnachwyr coed cyn syrthio i ddwylo cwmni stripio asedau. Mewn arwerthiant ym 1949 gwerthwyd yr holl ddarnau gosod a gosodiadau gan gynnwys ffenestri, y grisiau a'r lloriau. Does dim syndod felly, pan ddaeth y Comisiwn Coedwigaeth i'r adwy yn 1950, na lwyddasant i gael prynwr na darganfod defnydd ar gyfer y gragen a oedd yn weddill. Cychwynnwyd dymchwel yr asgell Fictoraidd, ac yn y diwedd dinistriwyd y gweddill trwy gyfrwng ffrwydron ym 1958. Cadwyd y stablau a oedd wedi eu hadeiladu ym 1882.

C. A ydych chi'n bwriadu ailadeiladu'r ty

Yr Hafod Fictoriadd

A. Na. Buasai dim ond clirio'r safle o rwbel yn hynod o ddrud ac anodd. Fodd bynnag byddwn yn parhau i gadw'r cwestiwn ynghylch "yr hyn y dylid ei wneud gyda'r adfail" ar yr agenda.

C. Oes yna arddangosfa ynghylch yr Hafod yn rhywle?

A. Ddim eto, er y buasem yn hoffi trefnu un pe bai modd dod o hyd i leoliad addas o'r tu allan i'r safle. Mae Amgueddfa Ceredigion yn arddangos rhai lluniau o'r Hafod ac mae llawer mwy o ddeunydd ar gael yn y casgliadau yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru ac Archifau Ceredigion (y nail a'r llall yn Aberystwyth).

C. Oes yna rhywle i aros yn yr Hafod?

A. Hawthorn Cottage/ Pwll Pendre . Mae Cymdeithas Dwristiaeth Pentir Pumlumon yn cadw rhestr lety a bythynnod yn y cyffiniau. C. Beth fedraf i ei wneud i gynorthwyo?

C. Beth fedraf i ei wneud i gynorthwyo?

A. Mae'r ymddiriedolaeth yn fudiad heb aelodau, ond mae'n cadw rhestr bostio o gefnogwyr sydd, am gyfraniad o £15 y flwyddyn, yn derbyn bwletinau cyson ynghylch datblygiadau, digwyddiadau, cyhoeddiadau ayb. Ewch at y dudalen Sut fedrwn ni gynorthwyo? ac anfonwch e-bost atom er mwyn derbyn ffurflen.